صنایع مصرف‌کننده قند در جهان مردم را گول می‌زنند

98-5-24

مؤلف: آناهاد اوکانر مترجم: نرگس نخجوانی

روزنامه نیوریوک‌تایمز فاش کرد که کوکاکولا، به‌عنوان بزرگ‌ترین تولید‌کننده نوشابه‌های قندی، میلیون‌ها دلار برای تأمین مالی پژوهشگران مقرر کرده است؛ پژوهشگرانی که به‌دنبال کم‌اهمیت جلوه‌دادن ارتباط میان نوشیدنی‌های قندی و چاقی هستند. خبرگزاری آسوشیتدپرس گزارش کرده که تولیدکنندگان آب‌نبات از مطالعاتی حمایت مالی کرده‌اند که مدعی بودند کودکانی که آب‌نبات مصرف می‌کنند، کم‌وزن‌تر ازکودکان دیگر هستند.
اسنادی که به‌تازگی افشا شده است، نشان می‌دهد صنعت قند در دهه 60 میلادی به دانشمندان پول می‌داد تا ارتباط میان مصرف قند و بیماری‌های قلبی را کم‌اهمیت جلوه دهند و در عوض، بر چربی‌های اشباع‌شده به‌عنوان عامل اصلی این بیماری‌ها تأکید کنند.
به گزارش نیویورک‌تایمز، یکی از پژوهشگران دانشگاه کالیفرنیا در سن‌فرانسیسکو به‌تازگی موفق به کشف اسناد داخلی صنعت قند شده و آنها را در نشریه طب داخلی به نام ژورنال «انجمن پزشکی آمریکا» به چاپ رسانده است. این اسناد اشاره دارند که پنج دهه پژوهش درمورد تغذیه و بیماری‌های قلبی که شامل توصیه‌های رژیمی امروز هم می‌شود، احتمالاً به‌صورتی گسترده تحت‌تأثیر صنعت قند شکل گرفته‌اند.
استنتون گلانتز، استاد پزشکی دانشگاه کالیفرنیا و یکی از نویسندگان ژورنال، گفته است که «آنها می‌توانستند مباحث مربوط به قند را تا دهه‌ها منحرف کنند.»
اسناد مذکور نشان می‌دهد گروهی تجاری موسوم به «بنیاد پژوهش قند»، که امروزه به‌عنوان «انجمن قند» شناخته می‌شود، به سه دانشمند هاروارد مبلغی در حدود 50هزار دلار (به ارزش امروز) پرداخته است تا مروری را بر تحقیقات مربوط به قند، چربی و بیماری قلبی در سال 1967 منتشر کنند. پژوهش‌های مورداستفاده در این «مرور تحقیقات» را گروه قند دست‌چین کرده بودند. مقاله‌ای که در مجله معتبر پزشکی «نیوانگلند» منتشر شده بود، ارتباط میان قند و سلامتی قلبی را کوچک شمرد و چربی اشباع‌شده را عامل اساسی در این زمینه معرفی کرد یا اینکه اسنادی که در آنها از این اعمال نفوذ پرده برداشته شده، مربوط‌به 50 سال پیش است. گزارش‌های جدیدتر نشان می‌دهند که صنایع غذایی به تأثیرگذاری بر علم تغذیه ادامه داده‌اند.
در سال گذشته، مقاله‌ای در روزنامه نیویورک‌تایمز برملا کرد که کوکاکولا، به‌عنوان بزرگ‌ترین تولیدکننده نوشابه‌های قندی، میلیون‌ها دلار برای تأمین مالی پژوهشگران مقرر کرده است. پژوهشگرانی که به‌دنبال کم‌اهمیت جلوه‌دادن ارتباط میان نوشیدنی‌های قندی و چاقی هستند.
در ماه ژوئن، خبرگزاری آسوشیتدپرس گزارش کرد که تولیدکنندگان آب‌نبات از مطالعاتی حمایت مالی نموده‌اند که مدعی هستند کودکانی که آب‌نبات مصرف می‌کنند کم‌وزن‌تر از کودکان دیگر هستند. دانشمندان هاروارد و مدیران صنعت قند که با آنها هم دوست بودند، دیگر زنده نیستند. یکی از دانشمندانی که مبلغی ازسوی صنعت قند دریافت کرده بود، مارک هگزتد بود.
وی تا جایی به کار خود ادامه داد که سرپرست تغذیه دپارتمان کشاورزی ایالات‌متحده شد. در این مقام، وی به تنظیم پیش‌نویس سندی کمک کرد که نسخه اولیه دستورالعمل غذایی دولت فدرال بود. دانشمند دیگر دکتر فردریک جی.استر، رئیس دپارتمان تغذیه هاروارد بود. انجمن قند، در بیانیه‌ای در پاسخ به گزارش ژورنال، گفته است که مرور سال 1967 زمانی منتشر شد که نشریات پزشکی نوعاً از پژوهشگران نمی‌خواستند که نام حامیان مالی‌شان را آشکار کنند. مجله پزشکی «نیوانگلند» تا سال 1984 نیز چنین درخواستی ننمود.
این بیانیه همچنین اعلام می‌کند که «صنعت قند باید شفافیت بیشتری در فعالیت‌های پژوهشی خود به کار می‌برد». با این حال، این بیانیه همچنان، از پژوهش‌های انجام‌گرفته با حمایت مالی صنعت مذکور، حمایت می‌کند؛ چراکه این دست پژوهش‌ها را دارای نقش مهم و دانش‌افزا در مباحث علمی می‌داند. این بیانیه می‌گوید: دهه‌های متمادی پژوهش به این نتیجه رسیده است که «قند نقش بارزی در بیماری قلبی ندارد».
دکتر گلانتز معتقد است این افشاگری‌ها از آن‌رو اهمیت دارند که بحث‌های مربوط به مضرات نسبی قند و چربی اشباع‌شده امروز نیز ادامه دارد. برای دهه‌های متمادی، مقامات رسمی، شهروندان آمریکایی را به کاهش مصرف چربی تشویق می‌کرده‌اند. این روند بسیاری از مردم را به تهیه غذاهای کم‌چربی و پرقند سوق داده است. این همان مسئله‌ای است که امروزه کارشناسان آن را به‌دلیل تشدید بحران چاقی سرزنش می‌کنند. دکتر گلانتز همچنین گفته است: حرکت صنعت قند بسیار هوشمندانه بود، چراکه مقالات منتشرشده در قالب مروری بر تحقیقات، به‌خصوص اگر در مجلات برجسته به چاپ برسند، می‌توانند در شکل‌گیری کلیت مباحث علمی مؤثر باشند.
دکتر هگزتد از پژوهش خود برای تأثیرگذاری بر توصیه‌های غذایی دولت استفاده کرده است. این توصیه‌ها بر چربی اشباع شده به‌عنوان عاملی برای بیماری قلبی تأکید می‌کند، درحالی‌که، به‌طور گسترده قند را کالری خالی و در عوض مرتبط با پوسیدگی دندان توصیه می‌کند. امروزه هشدارهای مربوط به چربی اشباع‌شده به‌عنوان اساس راهبردهای غذایی دولت باقی است. با این حال، در سال‌های اخیر، انجمن قلب آمریکا، سازمان جهانی سلامت (بهداشت) و بقیه سازمان‌های سلامت شروع به هشدار در این خصوص نموده‌اند که مقادیر زیاد قند افزوده، می‌تواند منجر به افزایش خطر بیماری‌های قلبی- عروقی شود. ماریون نستله، استاد تغذیه، مطالعات غذایی و سلامت عمومی در دانشگاه نیویورک در سرمقاله شماره جدید ژورنال نوشته است که اسناد مذکور شواهد قانع‌کننده‌ای در این‌باره به دست می‌دهد که صنعت قند، پژوهشی را برساخته است تا صریحاً قند را از این اتهام مبرا کند که عاملی مخاطره‌آمیز برای بیماری‌های قلبی – عروقی محسوب می‌شود. او می‌گوید: فکر می‌کنم این مسئله ترسناک است. شما هیچ‌گاه نمونه‌هایی چنین فاش و آشکار از انحراف واقعیات علمی نمی‌یابید.
دکتر والتر ویلت، رئیس دپارتمان تغذیه در دانشکده سلامت عمومی هاروارد گفته است که قواعد آکادمیک درباره «تعارض منافع» به‌صورت بارزی از دهه 60 تغییر کرده‌اند، با این حال، مقالات صنعت قند به‌عنوان یادآور این موضوع باقی مانده‌اند که چرا پژوهش باید به‌جای حمایت مالی صنعت از حمایت مالی دولت برخوردار باشد. دکتر ویلت گفت: پژوهشگران داده‌های محدودی برای ارزیابی خطر نسبی قند و چربی داشتند. او افزود: با درنظرگرفتن داده‌هایی که امروز در دست داریم، نشان داده‌ایم که کربوهیدرات‌های تصفیه‌شده، به‌ویژه نوشابه‌هایی که با قند شیرین شده‌اند، عواملی مخاطره‌ساز برای بیماری‌های عروقی محسوب می‌شوند، با این حال، نوع رژیم چربی نیز اهمیت بسزایی دارد.
مقاله منتشرشده در ژورنال بر هزاران صفحه مکاتبات و اسناد دیگری تکیه دارد که کریستین کرنز، دانشجوی پست دکتری دانشگاه کالیفرنیا در سن‌فرانسیسکو، از آرشیو دانشگاه هاروارد، دانشگاه ایلینوی و دیگر کتابخانه‌ها به دست آورده است. این اسناد نشان می‌دهند که در سال 1964، جان هیکسون به‌عنوان یکی از مدیران رده‌بالای صنعت قندوشکر، درمورد نقشه‌ای با سایرین به بحث پرداخته است. طبق این نقشه، قرار بوده است تصور عمومی «به‌وسیله پژوهش، اطلاعات و برنامه‌های قانونی» آنها عوض شود. در آن زمان، مطالعاتی برای نشان‌دادن رابطه میان رژیم‌های حاوی قند زیاد و آمار بالای بیماری قلبی در کشور انجام شد. در همان زمان، دانشمندانی دیگر از جمله فیزیولوژیست برجسته مینه‌سوتا به‌نام انسل کیز در حال تحقیق روی نظریه‌ای رقیب بودند که طبق آن، چربی اشباع شده و کلسترول غذایی بیشترین خطر را برای بیماری قلبی دارند. آقای هیکسون پیشنهاد کرده بود که با یافته‌های هشداردهنده درخصوص قند به وسیله پژوهش‌های موردحمایت صنعت قند مقابله شود.
او نوشت: در این صورت، می‌توانیم داده‌ها را منتشر کنیم و اشتباه مخالفان خود را نشان دهیم.
در سال 1995، آقای هیکسون از پژوهشگران هاروارد برای نوشتن یک «مرور تحقیقات» کمک خواست تا مطالعات ضدقند را کم‌ارزش کند. او به آنها 6500 دلار پرداخت که معادل کنونی آن 49هزار دلار است. آقای هیکسون مقالاتی را به‌منظور بازبینی برای آنها انتخاب و تصریح کرد نتایجی مقصود اوست که در حمایت از قند باشند. دکتر هگزتد از دانشگاه هاروارد، دوباره به مدیران قند اطمینان داد: ما به‌خوبی از منافع ویژه شما آگاه هستیم و تا جایی که بتوانیم درصدد تأمین آنها برمی‌آییم.
در طول کار، پژوهشگران هاروارد پیش‌نویس‌های ابتدایی را به نظر آقای هیکسون می‌رساندند و در این خصوص، با وی مشاوره می‌کردند و در مقابل، رضایت او از نتایج حاصل‌شده را به‌عنوان پاسخ دریافت می‌کردند. دانشمندان هاروارد داده‌های مربوط به قند را به بهانه ضعف رد کردند و به داده‌هایی تکیه کردند که بر چربی اشباع‌شده تکیه می‌کرد. آقای هیکسون گفته بود: بگذارید به شما اطمینان دهم که این کاملاً همان چیزی است که ما در ذهن داشتیم و منتظر شمایل مکتوب آن بودیم.
به گفته دکتر گلانتز، بعد از انتشار آن «مرور تحقیقات»، بحث درمورد قند و بیماری قلبی از رونق افتاد، درحالی‌که بسیاری از سازمان‌های سلامت رژیم‌های کم‌چربی را مورد تأیید قرار دادند. او گفت: براساس استانداردهای امروز، روش آنها از اخلاق دور بوده است.