98-11-20
نمایشگاه نهاده‌های کشاورزی، امسال علیرغم بروز سرمای سخت زمستانه مورد استقبال شرکت‌کننده‌ها و بازدیدکنندگان قرار گرفت. در اولین روز برگزاری نمایشگاه، طبق روال، سخنرانانی چون مهندس گیل‌آبادی رئیس اتحادیه تولیدکنندگان و تأمین کنندگان سموم دفع آفات، مهندس شریعتی‌مقدم رئیس کمیسیون کشاورزی اطاق بازرگانی ایران، دکتر درگاهی، رئیس سازمان حفظ نباتات و بالاخره مهندس کشاورز، سرپرست وزارت جهاد کشاورزی هر یک به سهم خود سخنانی ایراد کردند که خلاصه‌ای از این اظهارات به اطلاع علاقه‌مندان می‌رسد:
مهندس کشاورز سرپرست وزارت جهاد کشاورزی
برای برگزاری نمایشگاه‌ها توصیه می‌کنم که وحدت خود را در مدیریت و یکپارچگی آنها حفظ کنید، اگرچه اینجانب براساس دعوت‌ها حضور می‌یابم، اما امروز ضایعات ما در تولید نهاده‌ها بالاست و توجه بیشتر به مدیریت‌ها را میطلبد. اگرچه تحریم‌ها کمی مشکل‌ساز شده‌اند ولی ما راه خود را به جلو می‌بریم.
البته مشکلات، مسئولیت‌ها و تجارت این چرخه در اصل متعلق به بخش خصوصی است و دولت هم به اشتباه وارد آن شده است.
در مورد آفت‌کش‌ها فقط کمی انتقاد داریم
پیشنهاد می‌شود با ایجاد تنوع کیفیت‌ها به خصوص در آفت‌کش‌ها از این بابت متضرر می‌شویم، که انتظار دارد برای هر عامل خسارت‌زا، حداقل تعداد 5 نوع آفت‌کش داشته باشیم و در جهت اشتغالزائی، مدیریت قیمت‌ها و تولید اقتصادی، توان تولید داخلی را افزایش دهیم و شما تولیدکنندگان سعی کنید که شرکاء تجاری را دعوت به همکاری نمائید.
وابستگی‌ها همیشه مشکل‌ساز بوده‌اند و برای مصرف مناسب آفت‌کش‌ها، بایدپاشنده‌ها، نوع آفت‌کش‌ها بخصوص کیفیت آب، با سازگاری بیشتر در خدمت کشاورزی قرار گیرند و در این راستا ضرورت دارد که با سازندگان پاشنده‌ها نیز در تعامل باشید. در رابطه با افزایش باروری درختان میوه ضرورت دارد که به کندوهای زنبورعسل نیز بیشتر توجه کنیم و حضور زنبورها را در باغ‌ها بیش از پیش مورد توجه قرار دهیم.
آفت‌کش‌های بیولوژیک نیز از اهمیت ویژه‌ای برخوردارند و برای کاهش خسارات، ارتقای کیفیت و عبور از برخی مرزها به دلیل ناقص بودن فرمول آفت‌کش‌ها، ورود بیش از پیش به صحنه، از جمله تمهیداتی است که باید مدّنظر قرار دهیم.
در مورد تولید و عرضه کودها انتقادی نداریم
نوسان‌های ارزی خساراتی را به طبقه مولّد وارد آورده ولی هنوز گزارشی از عدم عرضه، گران‌فروشی دریافت نکردیم و این‌گونه تخلفات در حداقل بوده است.
تأمین عناصر مغذی کودها، بهتر از گذشته شده است، در سال 92-91 حداقل مصرف کودهای شیمیایی را داشته‌ایم و هر یک کیلو کود که کمتر مصرف کنیم کارسازتر است.
در مورد کیفیت کودها، نگرانی وجود ندارد و نسبت به سال‌های قبل تفاوت زیادی پیدا شده است.
بحران‌ها درچند سال اخیر برطرف شده‌اند
در 2 سال گذشته بحران نگران‌کننده فلزات سنگین در کود را پشت‌سر گذاشته‌ایم و اگر هم گاهی فلزات سنگین در محصولات کودی وجود دارد، بیش از 10 درصد نیست و نسبت به گذشته اصلاحات زیادی صورت گرفته است. در اوایل دهه قبل کیفیت کودها بسیار نامطلوب بود ولی امروز تفاوت‌ها را مشاهده می‌کنیم.
حدود 5/1 سال است که موضوعاتی با تعزیرات مطرح نشده که این فرایند، علامت بهبود کیفیت‌ها بوده است. کیفیت کود میتواند در کمیت و کیفیت تولید محصولات زراعی موثر واقع شود. ما با کود می‌توانیم گیاهانمان را حفظ کنیم.
مثلا پتاس با برآورد 10 درصد به 5 درصد رسیده بود که امروز به 35 درصد مصرف رسیده است که جای تقدیر دارد.
تولید کنندگان داخلی کود می‌توانند بررسی کنند که 6 سال پیش چه میزان و امروز چه مقدار تولید می‌کنند.
کاهش وابستگی‌ها در تولید و تأمین کود
در 6 سال قبل از 4 میلیون تن، 2/1 میلیون تن کود مصرف می‌شد که 35 درصد وابسته بودیم و امروز با مصرف 5/2 میلیون تن، کمتر از 15 درصد وابسته هستیم، که می‌توانیم به سوی صفر درصد وابستگی برویم.
همانند گلخانه‌داران و تولیدکنندگان سبزی و صیفی، از تولید و مصرف کودهای مکمل، استقبال می‌کنیم.
تولیدکنندگان و تأمین‌کنندگان کود، بیش از دیگران سر مزارع می‌روند که این حضور مثبت است.
در مصرف عناصر غذائی باید چند گام دیگر به جلو برویم و غنی‌سازی محصولات را در نظر بگیریم.
هر محصول بسته به ژن، تنوع خاک و شرایط آبیاری، مقدار و کیفیت انواع کودها را میطلبد موادی مانند: «روی» «آهن» «کلسیم» و «منگنز» را به تغذیه وارد کنیم تا موادغذائی غنی‌تر به محصولات تزریق شوند، باید عمومی‌ترین راه‌های عملی را بررسی و مطرح کنیم. مثلا بذر گندم را با ماده «روی» غنی کردیم که سلامت جامعه را از نظر ایمنی درپی داشت.
در محصولات کشاورزی آلودگی نداریم
به طورکلی، محصولات غذایی تولیدی و وارداتی توسط وزارت بهداشت و درمان کنترل می‌شود و در این راستا بارها به کیفیت برنج انتقاد کردند که به طورکلی نمی‌توانیم به این آلودگی‌ها عمومیت دهیم.
مثلاً رگه‌های سفید در گوجه‌فرنگی را به افزایش نیترات‌ها نسبت دادند ولی نمونه‌ها نشان دادند که مورد سفیدی در داخل گوجه‌فرنگی‌ها ژنتیکی بوده‌اند.
نباید با اطلاعات اشتباه، باعث تشویش اذهان عمومی شویم، زیرا استانداردهای تدوین شده برای مواد غذایی بسیار سخت‌گیرانه است.
در مورد مقدار «سرب» و «جیوه» در مواد غذایی، کنترل‌های بسیار سخت‌گیرانه‌ای را اتخاذ کرده‌ایم و در مصرف این محصولات جای هیچ‌گونه نگرانی نیست.
در مورد ذرت‌های آلوده، هنوز حتی یک کیلو از آنها وارد کشور نشده و محصولات ما با استانداردهایمان همخوانی دارند.
از فرصت‌ها برای تولید بذر استفاده کنیم
در رابطه با بذر، باید ساختارهای ژنتیکی را مورد توجه قرار داد و از دانش برای اصلاح نباتات معرفی شده توسط بشر الهام گرفت، که میتواند در صورت اصلاحات، بسیاری از مشکلات کیفیتی و کمیتی را برطرف کند. وضع تولید و تأمین بذر از نظر تنوع، بهتر شده و بخش خصوصی میتواند در این راستا جهش‌وار در تولید بذر حرکت کند که ذخیره‌سازی بذر از ضروریات کارساز در زمان وقوع فاجعه‌ها خواهد بود.
در تأمین برخی از محصولات، وابستگی‌هایی وارداتی داریم؛ حدود 29 میلیون تن تولید سبزی و صیفی، وابستگی به بذر را نشان می‌دهد که تقویت تولید آنها را در داخل میطلبد.
با واردات بذرهای F1 در محصولاتی نظیر کلزا و ذرت کمک‌های زیادی کرده است که در مورد سایر بذرهای و صیفی نیز میتواند اتفاق بیافتد. با این حال واردات والدین بذر میتواند در نهایت، قیمت تمام‌شده بذر را کاهش دهد.
در هر صورت کلید توسعه حضور مستمر و پایدار در مزارع و ایجاد سازگاری‌ها است.
