98-8-52
در جریان آبکشت، ترکیب شیمیایی، غلظت و اسیدیته شدن محلول غذایی، در نتیجه جذب عناصر معدنی و دفع مواد زاید گیاه، دچار تغییرهایی می‌شود. محلول‌های غذایی که برای جبران تبخیر و تعرق به محلول‌ها در بستر کشت اضافه می‌شوند، سبب افزایش این تغییرات می‌گردند. در ضمن چون محلول غذایی در بستر کشت برعکس خاک، خاصیت تامپونی ندارد، جذب مواد غذایی توسط گیاه و ترشح مواد زاید به داخل محلول، سبب تغییر در ترکیب شیمیایی و اسیدیته آن می‌شود.
نکته مهم در تهیه محلول این است که باید نسبت بین عناصر مختلف با در نظر گرفتن احتیاجات در گیاه و مرحله‌های مختلف زندگی آن، تعیین شود. در این محاسبه باید شرایط را نیز به حساب آورد. زیرا عامل‌های محیطی مانند نور، شدت و زمان تابش آن و درجه حرارت و رطوبت، تأثیر فزاینده یا کاهنده‌ای بر احتیاج‌های گیاهان دارد.
در محلول‌های غذایی باید سه عنصر پرمصرف به شکل «کاتیون» وجود داشته باشد که عبارتند از: کلسیم، پتاسیم و منیزیم. سه آنیون غذایی پرمصرف نیز عبارتند از: نیترات، فسفات و سولفات. بنابراین تمام عنصرهای غذایی پرمصرف را می‌توان با سه نمک نیترات پتاسیم، فسفات کلسیم و سولفات منیزیم تأمین کرد. اما قاعدتاً تا چهار نمک ترجیح داده می‌شود. زیرا در صورت لزوم، انعطاف بیشتر را در تغییر غلظت‌ها و نسبت‌های بین یون‌ها امکان‌پذیر می‌کنند. اگرچه نیترات در اغلب محلول‌های کشت، نظیر محلول خاک، منبع اصلی نیتروژن است، اما می‌توان آن را به صورت آمونیوم نیز اضافه کرد. علاوه بر عنصرهای غذایی پرمصرف برحسب غلظت‌های مناسب، باید عنصرهای غذایی کم‌مصرف نیز به غلظت‌های کم، ولی کافی برای رشد گیاه در محلول وجود داشته باشد و PH آن نیز در محدوده مناسبی نگهداری شود.
محلول‌های غذایی اهمیت زیادی دارند. بسیاری از گونه‌های گیاهی در محدوده PH بین 5 و 7 رشد خوبی دارند. در نتیجه بیشتر محلول‌های کشت، دارای همین محدوده PH هستند. اثر PH بر تعادل اکسایش و کاهش و حل‌پذیری برخی مواد به این ترتیب است که مثلاً در یک محلول تهیه شده که PH آن برابر 8 است، آهن فریک + 3 Fe به صورت هیدروکسیدفریک بسیار نامحلول رسوب می‌کند. در نتیجه از دسترس گیاه
خارج می‌شود.
همانند آنیون‌ها شکل یونی فسفات نیز تابعی از PH است. در PH برابر 4 فسفات بیشتر به صورت H_2PO_4^1 است. ولی در PH برابر 9 به غیر از 5/1 درصد، بقیه به صورت (HPO_4^2) است. این دو شکل یونی از نظر شیمیایی و فیزیولوژیکی یکسان عمل نمی‌کنند. برای جلوگیری از تغییرات سریع PH و غلظت‌های محلول‌های غذایی و برای حفظ تعادل غذایی در درازمدت، از رزین‌های مصنوعی یا صمغ‌های مصنوعی با خاصیت تبادل یونی استفاده می‌شود. به این ترتیب صمغ‌ها نقش انبار مواد غذایی را ایفا می‌کنند و به تدریج آنها را در دسترس گیاه قرار می‌دهند.
با این ترتیب می‌توان مواد غذایی با غلظت‌های بالا را یک بار و برای همیشه همراه صمغ به کار برد، بی‌آنکه تغذیه بیش از شرایط نامناسب محیطی، عارضه‌های بیمارگونه در گیاه به وجود آورد. جذب آن دسته از یون‌های آزاد آب که برای گیاه غیرقابل استفاده یا خطرناک هستند، به ما امکان می‌دهد بتوانیم از آب آشامیدنی (لوله‌کشی) هر چند سنگین یا کلردار استفاده کنیم. از صمغ‌های تجارتی لواتیت‌هایش د.5 را می‌توان در همه انواع آبکشت چه در محیط کاملاً مایع (هایدروکالچر) و چه در بستر مرطوب استفاده کرد.
