98-11-46
با توجه به روند افزایش جمعیت دنیا و نیاز روزافزون به مواد غذایی که سهم عمده آن از طریق کشاورزی حاصل میگردد، نیاز به استفاده از تکنولوژی و روشهای جدید در کشاورزی آبی برای نیل به این منظور بیش از پیش احساس میگردد. این امر به آن علت است که کشاورزی آبی همچنان در تأمین تولیدات کشاورزی برای نسل حال و آینده از اولویت خاصی بویژه برای تولید محصولات راهبردی به شمار می آید و جایگاه منحصر به فرد خود را حفظ کرده است. یکی از روش های جدیدی که در آمریکا و کشورهای اروپایی در حال استفاده روزافزون میباشد، بحث استفاده از ازن در آبیاری است. ازن بدون در نظر گرفتن ماهیت، باکتریها، ویروسها، قارچها و حتی اسپورها را از بین می برد.
ازن سبب اکسید شدن مواد ارگانیکی خاک و بقایای گیاهی و در نتیجه سبب رها شدن و پخش مواد غذایی مورد نیاز گیاه می گردد. اکسید شدن مواد ارگانیکی روی ذرات رس سبب تغییراتی در سطوح این ذرات و جمع شدن آنها شده، در نتیجه سبب افزایش نفوذپذیری خاک می گردد. همچنین عمل ازنزنی به آب، سبب تجمع اسید نیتریک ۱ که منبعی از نیتروژن است، برای گیاهان می گردد.
نقش ازن در تصفیه آب و خاک و همچنین پساب به عنوان یک عامل اکسید کننده و یک ترکیب میکروب کش حائز اهمیت میباشد. ازن در کشاورزی پیشرفته امروزی، یک عامل حیاتی و مفید محسوب میگردد که دارای اثرات سود بخش زیادی میباشد.
– تصفیه آب زهکشی برای استفاده دوباره در کشاورزی
در بسیاری از مناطق ایران، شاهد کمبود آب در بخش کشاورزی هستیم. یک راهکار اساسی در افزایش راندمان آبیاری، تصفيه دوباره آبهای مصرفی کشاورزی به وسیله ازن و یا اشعه UV است. در بسیاری از کشورها از این کار در گلخانه برای کاهش مصرف آب استفاده میکنند.
– رفع آلودگی های خاک و جایگزین مناسب برای متیل برماید
خاک یکی از منابع مهم و ارزشمند طبیعت است. بدون داشتن خاک سالم، حیات و زندگی روی زمین امکان پذیر نخواهد بود. ٪۹۵ غذای انسان از زمین حاصل می شود. برنامه ریزی برای داشتن خاکی سالم و تولید کننده لازمه بقای انسان است. ورود مواد، ارگانیسمهای زیستی یا انرژی به درون خاک سبب تغییر کیفیت خاک می شود. همین مسئله خاک را از حالت طبیعی خود خارج می کند. خاک می تواند موجب انتقال عوامل بیماری زای بسیاری از جمله امراض عفونی شود. تعداد میکروبهایی که از طریق فضولات به خاک اضافه می شوند، به وسعت آلودگی های خاک میافزایند. بررسی خصوصیات فیزیکی و شیمیایی مواد افزودنی از جمله متیل برماید نه تنها سبب تغییر خواص فیزیکی و شیمیایی خاک میگردد بلکه خواص زیست محیطی آن را نیز دستخوش تغییر قرار می دهد. از آنجا که ازن قابلیت حذف و نابودی عوامل بیماری زا و پاتوژنهای خاک را دارد، با جایگزین شدن ازن به عنوان گندزدا، میتوان این اطمینان را ایجاد کرد که نه تنها عمل پاکسازی خاک به نحو احسن انجام میگردد، بلکه حاصلخیزی آن را نیز به همراه دارد.
– آزاد کردن اکسیژن در محیط ریشه
هر یک از گیاهان برای داشتن رشد مطلوب به طور معمول نیازمند اکسیژن می باشند. اکسیژن در کنار دیاکسیدکربن (CO2) برای گیاهان، کاربردی معادل استفاده از مواد غذایی را پیدا کرده است. با توجه به این اصل، امروزه در کشورهای اروپایی جهت تأمین اکسیژن مورد نیاز گیاه، از ازن استفاده میکنند. زیرا ازن این قابلیت را دارد که پس از اثرگذاری خود تبدیل به اکسیژن شده و بدون هیچ گونه اثر جانبی در کنار CO2 راندمان محصول را بالا ببرد و منجر به تولید محصول سبز گردد . باروری محصولات به وسیله غنی سازی با اکسیژن و دی اکسید کربن، افزایش داده میشود . گل دهی قبل از موعد، بازده میوه دهی بالاتر، کاهش جوانههای ناقص در گلها، بهبود استحکام ساقه گیاه و اندازه گل از مزایای بهره گیری از این روش میباشد.
– رفع اثر H2S و کاهش مصرف کود
نفوذ گاز H2S به منابع آب زیرزمینی، آنها را آلوده میکند. نفوذ این گاز در آب مانع از جذب کودهای شیمیایی می گردد، از آنجا که در اطراف شهرها و بخصوص در پایین دست شهرهای بزرگ، کشاورزی صورت می گیرد، با پمپاژ آب های زیرزمینی و استفاده از آب چاهها در کشاورزی، نیازمند افزایش قابل توجه کودها هستیم که از لحاظ صرفه اقتصادی، هزینه بالایی را به کشاورزان تحمیل می نماید.
– کنترل علف های هرز
در فصل قبل از کشت میتوان با دادن دز بالایی از این گاز و زیر و رو کردن خاک بوسیله شخم، به خوبی علفهای هرز و سطح بذر آنها را اکسید نموده و از رشد آن ها تا حد زیادی کاست.
تحقیقات اخیر بر روی کشت هیدور پونیک نشان داده است که استفاده از ازن مستقیما به حجم آب در سیستم بازچرخشی، سرعت جریان آب، و تعداد گیاهانی که سیستم، نیاز آنها را تأمین می کند، وابسته است. با استفاده از پتانسیل احياء محلول غذایی به صورت یک شاخص، یافت شده که غلظت مناسب ازن جهت عملکرد مناسب کشت هیدروپونیک بین ۱/ ۰ تا ۲ / ۰ میلی گرم بر لیتر (ppm) است. جهت تولید این غلظت از ازن، به ژنراتور تولید از نی نیاز است که قادر باشد میزان ۵ تا ۸ گرم ازن را در هر ساعت تولید نماید.
اگر غلظت بیش از حد از ازن استفاده شود با خطر آسیب به محلول غذایی روبرو میشویم. سطوح مصرف بیش از حد ازن، به هدرروی تعدادی از میکروالمنتها در محلول غذایی میانجامد که از آن جمله میتوان به عناصر آهن و منگنز اشاره نمود.
همچنین تولید به حد کافی از ازن جهت از بین بردن کلیه ی میکروارگانیسمها نمیباشد بلکه بیشتر جهت کنترل کردن میکروارگانیسمهایی است که سبب ایجاد بیماری در گیاه میشوند. هدف از ازنزنی حفظ جمعیت این گروه از میکروارگانیسمها در تعداد بسیار پایین میباشد.
کاربردهای ازن در گلخانهها
– افزایش طول عمر گلهای زینتی
تحلیلهای تجربی نشان دادهاند که استفاده از ازن در آب نه تنها باعث افزایش عملکرد، بلکه سبب افزایش مقاومت و طول عمر نگهداری گلهای زینتی نیز گردیدهاند که این امر به خصوص برای کشاورزانی که در کار پرورش گلهای زینتی هستند امری مهم و قابل توجه به شمار می آید.
– افزایش عملکرد گیاهان
از آنجا که آب حاوی ازن به داخل خاک نفوذ مینماید اولا سبب اکسید شدن بقایای گیاهی میشود که سبب میگردد اکسید آنها برای گیاه کاشته شده راحت تر در دسترس قرار گیرد، ثانيا با تبدیل شدن خود گاز ازن به اکسیژن، شرایط مطلوب برای رشد گیاه در خاک را فراهم مینماید. در نتیجه افزایش عملکرد و قدرت گیاه در مقابل بیماریها برای اکثر گیاهانی که با آب حاوی ازن آبیاری شدهاند امری قابل پیش بینی است.
– کاهش مصرف سم تا ۸۰ درصد
دو خصوصیت بارز و بسیار مهم ازن، یکی وسیع الطیف بودن آن است یعنی تمام میکروارگانیسمها، قارچها، ویروسها و نماتدها را بدون هیچگونه مقاومتی از بین میبرد و دیگر سریعتر بودن آن است با توجه به موارد ذکر شده ، ازن میتواند با تأثیر بر روی انواع میکروارگانیسمها نظیر فوزاریومها، پیتیوم، رایزوکتونها و فیتوفتوراها و … و خصوصا قارچهای توکیسندار که میکروارگانیسمهای اسپوردار هستند، آنها را به سرعت نابود میکند و از ایجاد بیماری جلوگیری میکند.
– تولید محصولات ارگانیک
یک محصول ارگانیک، محصولی است که عاری از هر گونه آلودگی، آفت، بیماری و سموم باشد. زمانی که برای مبارزه با آفات از ازن استفاده میشود، تمام نیازهای لازم جهت رسیدن به یک محصول ارگانیک را فراهم میکند به طوری که گیاه بدون این که نیاز به سم پاشی داشته باشد، با استفاده از ازن، با تمام آلودگیهای محیطی مبارزه میکند و در نتیجه محصولی سالم خواهیم داشت که میتوان تحت عنوان یک محصول ارگانیک نام برد.
کاربرد اکسیژن اشباعشده در کشاورزی
این تکنولوژی بر پایه افزایش اکسیژن محلول در آب میباشد، که آبیاری بوسیله آن اکسیژن را مستقیم به ریشه میرساند. اکسیژن محلول در آب کشاورزی کمتر از 5ppm است، در حالیکه این تکنولوژی اکسیژن را تا 20ppm در آب افزایش میدهد.
این تکنولوژی جدید فواید بسیاری دارد که میتوان به موارد زیر اشاره کرد.
- ضدعفونی کردن آب مصرفی برای بدست آوردن آبی عاری از هرگونه آلودگی جهت آبیاری گیاهان
- حذف کلیفرم، فونگی و پایتیوم
- افزایش اکسیژن محلول در آب
- سلامت ریشه
- افزایش محصول
- کنترل جلبکها
تکنولوژی اکسیژن اشباع، مکمل تکنولوژی ازن میباشد، ازن خاصیت اکسید کنندگی یا ضدعفونی بیشتری نسبت به تکنولوژی اکسیژن اشباع دارد اما این تکنولوژی ، میزان اکسیژن بیشتری را نسبت به ازن تولید میکند. قرار گرفتن این دو در کنار یکدیگر آبی تمیز و اشباع از اکسیژن را در اختیار گیاه قرار میدهد.